Đề thi giữa kì 2 môn Ngữ văn Lớp 6 - Năm học 2021-2022 - Trường THCS Nguyễn Khuyến (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi giữa kì 2 môn Ngữ văn Lớp 6 - Năm học 2021-2022 - Trường THCS Nguyễn Khuyến (Có đáp án)

1. Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai TRƯỜNG THCS NGUYỄN KHUYẾN ĐỀ THI GIỮA HK2 MÔN NGỮ VĂN 6 NĂM HỌC 2021-2022 Thời gian làm bài 90 phút ĐỀ THI SỐ 1 I. ĐỌC – HI ỂU (5 điểm) Đọc đoạn trích sau và trả lờ i các câu hỏi bên dưới: Tôi kể vớ i các bạn Một màu trời đã lâu Đó là một màu nâu Bầu trời trong quả trứ ng Không có gió có nắng Không có lắm sắc màu Một vòm trời như nhau: Bầu trời trong quả trứ ng. Tôi chưa kêu "chiếp chiếp" Chẳng biết tìm giun, sâu Đói no chẳng biết đâu Cứ vi ệc mà yên ngủ Tôi cũng không hiểu rõ Tôi sinh ra vì sao Trang | 1
2. Tôi đạp vỡ màu nâu Bầu trời trong quả trứng. Bỗng thấy nhiều gió lộng Bỗng thấy nhiều nắng reo Bỗng tôi thấy thương yêu Tôi biết là có mẹ. Đói, tôi tìm giun dế Ăn no xoải cánh phơi Bầu trời ở bên ngoài Sao mà xanh đến thế! [ ] (Trích Bầu trời trong quả trứng – Xuân Quỳnh) Câu 1 (1.0 điểm). Em hãy xác định thể thơ của đoạn trích. Theo em, nhân vật "tôi" trong đoạn trích có thể là con vật nào? Câu 2 (1.0 điểm). Nhân vật tôi đã chia sẻ về hai bầu trời, đó là những bầu trời ở đâu? Tìm những từ ngữ miêu tả mỗi bầu trời đó. Câu 3 (1.0 điểm). Nhận xét về sự khác biệt giữa hai bầu trời. Qua cách nhân vật "tôi" cảm nhận, miêu tả về bầu trời thứ hai, em nhận thấy tình cảm mà nhân vật dành cho bầu trời này như thế nào? Câu 4 (1.0 điểm). Qua cụm từ "tôi kể" em hãy xác định biện pháp tu từ chủ đạo trong đoạn trích là gì? Nêu tác dụng. Câu 5 (1.0 điểm). Em hãy viết đoạn văn 5 – 7 dòng nêu cảm nhận về đoạn thơ trên. II. LÀM VĂN (5 điểm) Em hãy viết bài văn kể lại chuyến đi đáng nhớ của em. HẾT ĐÁP ÁN ĐỀ THI SỐ 1
3. I. ĐỌC – HIỂU (5 điểm) Câu 1 (1.0 điểm). - Thể thơ: năm chữ. - Nhân vật "tôi" trong đoạn trích là một chú gà con. Câu 2 (1.0 điểm). - Nhân vật tôi đã chia sẻ về hai bầu trời, đó là những bầu trời trong quả trứng, và bầu trời bên ngoài quả trứng. - Những từ ngữ miêu tả: + Bầu trời trong quả trứng: màu nâu, không có gió nắng, không có lắm sắc màu, như nhau + Bầu trời ngoài quả trứng: nhiều gió lộng, nhiều nắng reo, xanh Câu 3 (1.0 điểm). - Nhận xét về sự khác biệt giữa hai bầu trời: bầu trời trong quả trứng tẻ nhạt, đơn điệu còn bầu trời bên ngoài thì rực rỡ, tươi tắn, nhiều sắc màu, nhiều niềm vui Qua cách nhân vật "tôi" cảm nhận, miêu tả về bầu trời thứ hai, em nhận thấy tình cảm mà nhân vật dành cho bầu trời bên ngoài quả trứng: thương yêu, trân trọng, Câu 4 (1.0 điểm). - Biện pháp tu từ chủ đạo trong đoạn trích là: Nhân hóa - Tác dụng: Khiến cho thế giới loài vật trở nên sinh động, con vật cũng như có cảm xúc, cảm nhận như con người. Biện pháp nhân hóa còn làm cho lời thơ tăng tính hấp dẫn, gợi hình, biểu cảm. Câu 5 (1.0 điểm). Viết đoạn văn 5 – 7 dòng nêu cảm nhận về đoạn thơ trên. HS nêu được cảm nhận của mình về nét đặc sắc nội dung, nghệ thuật của đoạn thơ: Đoạn thơ là câu chuyện giản dị của một chú gà con đã đi vào thơ - những vần thơ trong sáng, thơ ngây như con trẻ. Qua câu chuyện của chú gà con, người đọc cảm nhận được vẻ đẹp của sự sống xung quanh mình. Đó là một thế giới tươi tắn, rực rỡ sắc màu, sinh động, đáng yêu. Đoạn thơ còn thể hiện những nét độc đáo của Xuân Quỳnh trong nghệ thuật biểu hiện: Lời thơ 5 chữ giản dị, ngắn gọn, hình ảnh thơ gần gũi, mộc mạc, cách kể tả tự nhiên II. LÀM VĂN (5 điểm) 1. Mở bài: (0.5 điểm)
4. Nêu nhận xét khái quát về chuyến đi mà em muốn kể. Lưu ý: Học sinh lựa chọn cách dẫn mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào năng lực của bản thân. 2. Thân bài: (3.0 điểm) - Nêu lí do có chuyến đi dáng nhớ. (được bố mẹ thưởng vì học giỏi, nhà trường tổ chức) - Người tham gia: Tham gia chuyến đi có những ai? Thời gian xảy ra là bao giờ? Địa điểm ở đâu? - Chuẩn bị: Trước khi đi em và mọi người chuẩn bị những gì? - Tâm trạng: Tâm trạng của em và mọi người thế nào? (Vui vẻ, háo hức, hồi hộp) - Diễn biến chuyến đi + Kể lại hành trình chuyến đi: Bắt đầu đi lúc nào? Trên đường đi cảnh vật ra sao? Em cùng mọi người làm những gì (hát hò, trò chuyện vui vẻ, ăn uống, chơi trò chơi). + Khi đến nơi em cảm nhận thế nào về cảnh vật nơi đó (đẹp đẽ, thơ mộng trữ tình, hay nguy nga tráng lệ, trang nghiêm). + Em và mọi người có những hoạt động gì ở đây: Kể theo trình tự nhất định (thường là trình tự thời gian, sự việc nào xảy ra trước thì kể trước, sự việc nào xảy ra sau thì kể sau) để tránh bỏ sót chi tiết. - Kết thúc chuyến đi du lịch + Kết thúc chuyến đi mọi người trở về với tâm trạng thế nào? + Em có cảm nghĩ gì về chuyến đi này? Có dự định quay lại đây hay không? + Chuyến đi tạo cho em động lực gì để tiếp tục cố gắng? 3. Kết bài: (0.5 điểm) - Điều gì đáng nhớ nhất ở chuyến đi? - Suy nghĩ về bài học rút ra từ chuyến đi, hoặc mong ước về những chuyến đi bổ ích, lý thú tiếp theo. Tiêu chí bổ sung: (1.0 điểm) : - Xác định đúng yêu cầu đề bài. (0.25 điểm) - Diễn đạt mạch lạc, sáng tạo trong diễn đạt, dùng từ, đặt câu, biết sử dụng kết hợp các phương thức: Miêu tả, tự sự, biểu cảm trong bài viết. (0.5 điểm) - Trình bày rõ ràng, đủ ba phần, không sai nhiều lỗi chính tả, cấu tạo câu (0.25 điểm)
5. ĐỀ THI SỐ 2 I. ĐỌC – HIỂU (4 điểm) Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi. “Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gẫy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Đầu tôi to và nổi từng tảng, rất bướng. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc." (Trích Ngữ văn 6 - Tập 2) Câu 1 Đoạn văn trên trích trong văn bản nào? Tác giả là ai? (1,0 điểm) Câu 2 Nêu nội dung đoạn trích? (1 điểm) Câu 3 Chỉ ra một câu văn có sử dụng phép tu từ so sánh trong đoạn văn trên và nêu tác dụng của phép so sánh trong câu văn đó. (1 điểm) Câu 4 Nêu cảm nhận của em về hình ảnh Dế Mèn trong đoạn trích trên bằng 1 đoạn văn ngắn (Từ 3-5 câu) (1,0 điểm) II. Làm văn: (6,0 điểm) Hãy tả lại quang cảnh mái trường thân yêu vào buổi sáng đầu tiên em tới trường sau kì nghỉ dài chống dịch Covid-19. HẾT ĐÁP ÁN ĐỀ THI SỐ 2 I. ĐỌC – HIỂU (4 điểm) Câu 1: (1,0 điểm)
6. - Mức đạt tối đa: (1,0 điểm) + Tên văn bản: Bài học đường đời đầu tiên + Tên tác giả: Tô Hoài - Mức chưa đạt tối đa: (0,5 điểm) + Chỉ đạt một trong hai yêu cầu trên. - Mức không đạt: (0 điểm) + Trả lời sai hoặc không có câu trả lời. Câu 2: (1,0 điểm) - Mức đạt tối đa: (1,0 điểm) - Tìm 02 từ mượn có trong đoạn trích: đình thần, lỗi lạc, công quán (HS tìm được các từ khác nếu đúng vẫn cho điểm tối đa). - Mức chưa đạt tối đa: (0,5 điểm) + Chỉ đạt 1/2 yêu cầu trên. - Mức không đạt: (0 điểm) + Trả lời sai hoặc không có câu trả lời. Câu 3: (1,0 điểm) - Mức đạt tối đa: (1,0 điểm) - Các câu sử dụng tu từ so sánh là: + Những ngọn cỏ gẫy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. + Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc. HS chỉ cần chi ra 1 trong 3 câu đạt 0,5 điểm. Chỉ ra được tác dụng cụ thể trong câu văn đó được 0,5 điểm. - Mức chưa đạt tối đa: (0,5 điểm) + Chỉ đạt 1/2 yêu cầu trên. - Mức không đạt: (0 điểm) + Trả lời sai hoặc không có câu trả lời.
7. Câu 4: (1,0 điểm) - Mức đạt tối đa: (1,0 điểm) Nêu được cảm nhận về vẻ đẹp ngoại hình khỏe mạnh, cường tráng của Dế Mèn, từ đó có ý thức luyện tập thể dục thể tháo và ăn uống khoa học điều độ và trau dồi vẻ đẹp về phẩm chất, tâm hồn. - Mức không đạt: (0 điểm) + Trả lời sai hoặc không có câu trả lời. II. LÀM VĂN (6 điểm) Tiêu chí về nội dung phần bài viết: (5,0 điểm) 1. Mở bài: (1,0 điểm) - Giới thiệu về ngôi trường của em: tên trường, vị trí. - Hoàn cảnh em quay lại trường: buổi sáng đầu tiên em và các bạn tới trường sau kì nghỉ dài chống dịch Covid-19 - Mức đạt tối đa: (1,0 điểm) + Biết dẫn dắt, giới thiệu hay, tạo ấn tượng, có tính sáng tạo. - Mức chưa đạt tối đa: (0,5 điểm) + Biết dẫn dắt, giới thiệu chung về sự vật được tả nhưng chưa hay, chưa có tính sáng tạo. - Mức không đạt: (0 điểm) - Lạc đề, mở bài không đạt yêu cầu, sai cơ bản về kiến thức hoặc không có mở bài. 2. Thân bài: (3,0 điểm) - Mức đạt tối đa: (3,0 điểm) Tả được 3. Cảnh vật ngôi trường - Lần đầu em trở lại trường sau nhiều tháng dài thực hiện lệnh cách li, em vừa háo hức vừa hồi hộp. - Nhà em cách trường khoảng 500m. Nhìn từ xa ngôi trường thật đẹp, nằm lấp ló dưới những tán cây bàng. - Cảnh vật buổi sáng sớm thật yên bình, những tia nắng sớm chiếu xuyên qua những tán lá bàng làm chói sáng lên những giọt sương còn đọng lại trên lá.
8. - Ánh nắng như tô điểm thêm sắc hồng cho mái ngói đỏ của trường thêm rực rỡ trông như mồng của chú gà trống buổi sớm mai. - Từng làn gió thoáng nhẹ như làm cho tâm hồn trở nên thư thái thoải mái hơn. - Lâu không trở lại trường nhưng mọi thứ vẫn sạch sẽ tinh tươm do trước đó các cô lao công đã dọn dẹp cẩn thận. - Trên những thân cây xà cừ còn được gắn thêm những tấm bảng với những tiêu đề phòng chống Vovid- 19. - Nhà trường cũng đã cho lắp thêm những bồn rửa tay có xà phòng ở trước các hành lang và những lọ rửa tay khô cho mỗi lớp. Cảnh sinh hoạt ở trường sau mùa dịch - Em đến trường đã thấy lác đác một số bạn ở sân trường rồi, một số bạn ngồi trong lớp. - Tiếng cười đùa vui vẻ của các bạn học sinh tạo cho em 1 cảm giác thật khó tả. - Trên sân trường lúc này cũng không còn náo nhiệt như trước nữa. Vì cả trường đang thực hiện lệnh giãn cách xã hội của thủ tướng chính phủ. - Đa số, ai ai cũng ngồi trong lớp và tránh tụ tập đông người. - Tùng tùng tùng tùng tiếng trống trường vang lên đúng lúc 7h kém 5 phút, báo hiệu buổi học chuẩn bị bắt đầu. - Các bạn nhanh chóng cầm lấy cặp và chạy đến xếp thành 4 hàng trước cửa từ từ đi vào lớp học. trả lại cảnh yên tĩnh lại cho sân trường. - Mức chưa đạt tối đa: (0,5 - 2,5 điểm) Chỉ đạt 1 trong 2 yêu cầu trên. - Mức không đạt: (0 điểm) Sai kiến thức cơ bản hoặc không đề cập các ý trên. 3. Kết bài (1,0 điểm) - Mức đạt tối đa: (1,0 điểm) - Cảm nghĩ của em về cảnh trường: Quang cảnh trường em thật đẹp, bao nhiêu nỗi nhớ niềm thương của em gửi cả vào trong ấy.
9. - Em sẽ nhớ mãi ngôi trường thân yêu này trong tâm trí. Dù sau này rời khỏi mái trường những có dịp về quê nhà em sẽ đến thăm trường. - Mức chưa đạt tối đa: (0,5 điểm) + Chỉ đạt một trong hai yêu cầu trên. - Mức không đạt: (0 điểm) + Kết bài sai kiến thức hoặc không có kết bài. Các tiêu chí khác: (1,0 điểm) 1. Hình thức: (0,5 điểm). - Mức đạt tối đa: (0,5 điểm) Viết bài văn đủ bố cục 3 phần, các ý sắp xếp hợp lí, diễn đạt mạch lạc, chữ viết rõ ràng. - Mức không đạt: (0 điểm) Không hoàn chỉnh bài viết, sai nhiều về lỗi chính tả, lỗi dùng từ diễn đạt, chữ viết xấu, khó đọc. 2. Tính sáng tạo: (0,5 điểm) - Mức đạt tối đa: (0,5 điểm) + Bài viết sinh động, có nhiều ý hay, diễn đạt tốt. + Biết kết hợp yếu tố miêu tả, biểu cảm vào viết văn tự sự. ĐỀ THI SỐ 3 Cho đoạn văn: “Sau trận bão, chân trời, ngấn bể sạch như tấm kính lau hết mây hết bụi. Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả một cái chân trời màu ngọc trai nước biển hửng hồng. Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh ” Câu 1. Đoạn văn trên trích ở tác phẩm nào? Của ai? Nêu hiểu biết của em về tác giả? (2,0 điểm) Câu 2. Đoạn trên tả cảnh gì? Cho biết tác giả đã chọn điểm nhìn ở đâu để miêu tả cảnh ấy. (1,5 điểm) Câu 3. Chỉ ra biện pháp tu từ nổi bật được sử dụng trong đoạn. (0,5 điểm) Câu 4. Câu văn: “Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn.” vắng thành phần chính nào? Việc vắng thành phần chính ấy thể hiện dụng ý nghệ thuật gì của tác giả? (1,5 điểm)
10. Câu 5. Viết đoạn văn (7-9 câu) với câu chủ đề: “Cảnh mặt trời mọc trên biển Cô Tô thật rực rỡ và tráng lệ.”.Chỉ ra một từ láy và một cụm danh từ. (4,5 điểm) HẾT ĐÁP ÁN ĐỀ THI SỐ 3 Câu 1. Đoạn văn trên trích ở tác phẩm “Cô Tô” (0,5 đ) - Tác giả: Nguyễn Tuân (0,5 đ) - Nguyễn Tuân (1910 - 1987), quê ở Hà Nội, là nhà văn có tài năng lớn, sở trường của ông là viết tùy bút và kí. Trong các sáng tác của mình, Nguyễn Tuân luôn bộc lộ phong cách độc đáo, tài hoa, sự hiểu biết phong phú nhiều mặt về đời sống, về thiên nhiên đất nước và vốn ngôn ngữ giàu có, điêu luyện. Ông được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh năm 1996. (1,0 đ) Câu 2. Đoạn trên tả cảnh mặt trời mọc trên đảo Cô Tô. (0,75 đ) - Tác giả đã chọn điểm nhìn ở đầu mũi đảo Cô Tô. (0,75 đ) Câu 3. Biện pháp tu từ nổi bật là so sánh (0,5 đ) Câu 4. Câu văn: “Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn.” vắng thành phần chủ ngữ. (0,5 đ) - Cách viết này cũng thể hiện sự độc đáo trong cách dùng câu chữ của Nguyễn Tuân. Dụng ý nghệ thuật của tác giả là nhấn mạnh hình dáng (sự tròn trĩnh phúc hậu) vẻ đẹp của mặt trời(1,0 đ) Câu 5. Viết đoạn văn (7 - 9 câu) với câu chủ đề: “Cảnh mặt trời mọc trên biển Cô Tô thật rực rỡ và tráng lệ”. Chỉ ra một từ láy và một cụm danh từ. (4,5 đ) - Hình thức: 7 - 9 câu (0,5 đ) - Câu chủ đề có thể đứng đầu hoặc cuối đọan. - Tiếng Việt: 1 từ láy và 1 cụm danh từ (1,0 đ) - Nội dung: làm nổi bật cảnh mặt trời lên trên đảo Cô Tô thật đẹp, rực rỡ, tráng lệ. (3,0 đ) Có thể: + Không gian: rộng lớn trong trẻo, tinh khôi (chân trời ngấn bể sạch như tấm kính lau hết mây hết bụi) + Sắc màu: rực rỡ, tươi sáng: đỏ hồng hào của mặt trời, sắc ngọc trai, màu sáng dần lên (mâm bạc) của nước biển
11. + Mặt trời: tròn trĩnh, phúc hậu, hồng hào: vẻ đẹp toàn bích, đầy sức sống. Báo hiệu một ngày đẹp trời, tươi sáng + Khung cảnh huy hoàng: như mâm lễ - Qua đó ta thấy tác giả là người có khả năng quan sát tinh tế, dung ngôn ngữ điêu luyện và đặc biệt có tình yêu sâu sắc với thiên nhiên.